تیم شیم: قطعاً اگر قصد سفر به کشوری را داشته باشید، زبان آن را یاد خواهید گرفت. اگر مدرکی در ارتباط با زبان کشور مقصد نداشته باشید چه بسا با ورودتان موافقت نشود. برای کار با لپ‌تاپ باید ابتدا بدانید هر دکمه‌اش چه عملکردی دارد و آن وقت شروع به کار کنید. بورس هم همین طور است. باید زبان آن را بشناسید. وقتی وارد جهان بورس می‌شوید، کلمات و اصطلاحات تازه‌ای می‌شنوید که شاید هیچ کجای دیگری به گوشتان نخورده. دانستن این اصطلاحات به شما کمک می‌کند بهتر درک کنید که چه کاری انجام می‌دهید و وقتی با فردی باتجربه صحبت می‌کنید، آن وقت گیج نخواهید شد که چه می‌گوید. همچنین بهتر می‌توانید اتفاقاتی که در این بازار رخ می‌دهد را تحلیل کنید. در این مطلب از وبلاگ تیم شیم قرار است برخی اصطلاحات مهم بازار بورس را با یکدیگر بررسی کنیم.
در تیمشیم بخوانید:
بورس چیست؟ و چقدر آن را می‌شناسید؟
شاخص کل
تعریف علمی آن می‌شود، شاخص بازدهی یا شاخص قیمت و بازده نقدی که به صورت TEDPIX شناخته می‌شود. درواقع این همان چیزی است که در گوشه و کنار و اخبار زیاد نامش را می‌شنوید. این شاخص درواقع نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌هایی است که در بورس حضور دارند. کاری که شاخص کل می‌کند این است که تغییرات قیمت سهام و سود سالیانه یک شرکت را محاسبه می‌کند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
خیلی پیچیده شد، نه؟ درواقع نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که دارایی‌های مختلفی در آن وجود دارد و درست مثل سهام در بازار بورس معامله می‌شود. درواقع هر واحد ETF که بخرید، پولتان را در صندوقی سرمایه‌گذاری می‌کنید که تیمی حرفه‌ای در آن مشغول تشکیل پرتفویی از سهام هستند تا سود بکنند.
صندوق سرمایه‌گذاری مشترک (MF)
درواقع از مهم‌ترین سازوکارهای سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود به طوری که شرایط حاکم بر بازار را به لحاظ ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران، به خصوص افراد تازه‌کار، مساعدتر می‌کند. در کشورهای پیشرفته‌تر این‌طور نیست که فرد مستقیم برود و اوراق بهادار بخرد. بلکه پولش را به این صندوق‌ها می‌دهد و آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. درواقع تلاش این صندوق‌ها برای جمع کردن پول‌های خرد و سرمایه‌گذاری آن به وسیله افراد حرفه‌ای است.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی (IF)
هدف این صندوق تطبیق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. در چنین صندوقی، خرید و فروش تنها زمانی رخ می‌دهد که مبلغی به وسیله سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به خاطر خارج شدن سرمایه‌گذاری، کم شود. مزیت این صندوق را می‌توان هزینه پایین و از بین بردن ریسک مدیریت آن در نظر گرفت.
سبد گردانی (SMA)
درواقع این اصطلاح به چیدمان درست دارایی‌ها به شکل یک سبد اشاره دارد که مالکیت آن در اختیار سرمایه‌گذار است و هر دارایی و زمان خرید و فروش آن توسط سبد گردان مشخص می‌شود. خیلی از رسمی شدن این سمت نمی‌گذرد اما قبلاً به طور غیررسمی افرادی بودند که این کار را برای سرمایه‌گذاران می‌کردند. طی این فرایند، فردی که سرمایه‌گذاری را به خوبی می‌شناسد به کمک یک تحلیلگر، سبدی مناسب از دارایی‌ها درست می‌کنند و بر آن نظارت هم می‌کنند.
تحلیل بنیادی و تکنیکال
تحلیل بنیادی می‌شود همان محاسبه ارزش ذاتی هر سهم. برای چنین کاری هم هر موضوعی مثل اقتصاد، صنعت یا وضعیت مالی شرکت و نحوه مدیریت آن را مورد بررسی قرار می‌دهد. تحلیل تکنیکال صرفاً مطالعات آماری بازار مثل قیمت و حجم معاملات را بررسی می‌کند و به دنبال الگوهایی است که بتواند طی آن حرکت آینده سهم را پیش‌بینی کند.
اوراق بدهی
اوراق بدهی همان اوراق قرضه دولتی است که گواهی سپرده‌ای به حساب می‌آیند و با شرایطی مشخص بین دو طرف معامله می‌شوند. درواقع اوراق بهاداری هستند که شرکت انتشاردهنده باید متعهد شود مبالغی را به صورت سالانه به دارنده آن پرداخت کند و زمان مشخصی که فرا رسید اصل مبلغ را برگرداند. آن‌هایی که چنین چیزی را می‌خرند، انگار به شرکت‌های بزرگ یا دولتی وام می‌دهند و سپس از این طریق سودی هم به دست می‌آورند.
پورتفوی (Portfolio)
معنایش برخلاف اسمی که روی آن گذاشته‌اند، خیلی هم ساده است. می‌شود مجموعه دارایی‌های مالی. درواقع ترکیبی است از سهامی که سرمایه‌گذاری آن‌ها را خریده است. هدف از ساخت پورتفوی یا سبد سهام، کم کردن ریسک سرمایه‌گذاری است. یعنی این‌طور که سود یک سهام بتواند ضرر سهام دیگری را جبران بکند.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت، ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک صندوق سرمایه‌گذاری یا یک کارگزاری با آن از طرف مشتریانش مشغول کار است. درواقع این اصطلاح، معیاری است از اندازه و موفقیت یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری. کارمزدی که خود این شرکت‌ها برمی‌دارند بر اساس دارایی تحت مدیریت تعریف می‌شود.
ارزش خالص دارایی (NAV)
یعنی ارزش به روز شده همه دارایی‌ها از جمله مطالبات سهام، ملک، اوراق و سهام و … بعد از کسر بدهی. درواقع اینجا صحبت از دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و ETFها است.
ارزش خالص دارایی (NAV)
یعنی ارزش به روز شده همه دارایی‌ها از جمله مطالبات سهام، ملک، اوراق و سهام و … بعد از کسر بدهی. درواقع اینجا صحبت از دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و ETFها است.
عرضه اولیه (IPO)
این همان سهامی است که شرکتی خصوصی برای اولین بار آن را در اختیار عموم مردم قرار می‌دهد. معمولاً شرکت‌های کوچک و جوانی که تازه‌وارد عرصه بورس شدند چنین سهامی عرضه می‌کنند و همیشه به عنوان سهام سودده به شمار می‌رود که افرادی که در حوزه بورس تازه‌کار هستند، نخست با خرید عرضه اولیه شروع می‌کنند.
توضیح ساده عرضه اولیه بورس به زبان سادهتوضیح ساده عرضه اولیه بورس به زبان ساده
بازار گاوی (BM)
اسم جالبی دارد و معنای آن جالب‌تر است. بازار گاوی شرایطی است که طی آن تقاضا زیاد می‌شود و عرضه بسیار کم اتفاق می‌افتد. یعنی سرمایه‌گذاران امیدوار هستند به رشد بازار و می‌خواهند سهام بخرند اما فروشندگان میلی برای فروش ندارند. درواقع این همان شرایطی است که قیمت‌ها افزایش می‌یابد. ویژگی اصلی آن هم خوش‌بینی و اعتماد سرمایه‌گذاران است. بازار گاوی نقطه مقابل بازار خرسی است. بازار خرسی می‌شود همان وضعیتی که پیش از رکود اقتصادی به وجود می‌آید.
سری دوم معرفی اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس در راه است
قطعاً نمی‌شود در مطلبی استاندارد در وبلاگ تمام اصطلاحات مرتبط با بورس را توضیح داد. اصطلاحات بسیار زیاد دیگری وجود دارند که می‌توانند به شما کمک زیادی در فهمیدن جهانی که در آن هستید، بکنند. در ادامه مطلب دیگری برایتان آماده خواهیم کرد که طی آن ۱۲ مورد دیگر از اصطلاحات بورسی را توضیح خواهیم داد. آشنایی شما با جهان بورس برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد. نگران چیزی نباشید. در تمام مراحل بورسی شدنتان، تیمشیم هوایتان را خواهد داشت.
